CRVENI BARON – as nad asovima

„Imajte uvijek na umu: naš je cilj pogoditi avion, a ne pilota. Gospodo, mi smo sportaši, a ne koljači”, tim riječima Manfred von Richthofen, savjetujući svoje kolege, izražava smisao svog angažmana u Prvom svjetskom ratu.

On se borio za svoju domovinu, ali sa stilom. Pridržavanje pravila i poštivanje protivnika isto su tako važni kao i hrabrost, mudrost i spretnost. On je bio krajnje topao, stidljiv, tolerantan, ali i egoističan čovjek koji je volio lov i letenje.

replika crvenog trokrilca Fokker

Legendarni pilot je uživao u svom statusu najboljega. Kada je s brojem srušenih neprijateljskih aviona počeo rasti i njegov ugled, dao je obojiti svoju letjelicu u crveno. Time je, doduše, postao uočljiviji za neprijatelja i predstavljao bolji cilj za napade, ali je istovremeno kod protivnika rastao i strah od njega. S 80 srušenih neprijateljskih aviona Manfred von Richthofen smatra se najboljim i najvratolomnijim pilotom Prvog svjetskog rata. Mit o njegovoj nepobjedivosti letio je zajedno s njim.

 

Rođen je u njemačkom carstvu, u gradu Breslau (današnji Vroclav, Poljska) 2. maja 1892. godine. Još kao dječak, aktivno se bavio jahanjem i lovom što ga je i navelo da se pridruži armiji njemačkog carstva, iako njegovo ime u prevodu znači čovek od mira.

Borio se u Velikom ratu i na zapadu i na istoku, a bio je izviđač u konjičkom puku. Međutim, novine u tadašnjem ratovanju, mitraljezi i bodljikava žica, dovele su do toga da konjica izgubi svoju nadmoć, a to je navelo Manfreda da podnese zahtjev za prijem u njemačko ratno vazduhoplovstvo. Primljen je u elitnu lovačku eskadrilu Jasta 2.

Kada je 17. septembra 1916. godine, zabilježio svoju prvu pobjedu na nebu iznad Kambrea u Francuskoj, Manfred je poslao pismo svom prijatelju u Berlinu koji je bio zlatar i naručio srebrni pehar na kojem je bio ugraviran datum njegove prve pobjede i tip aviona koji je oborio. Ova tradicija trajala je sve do šezdesete pobjede, kada je morao da je prekine zbog nestašice srebra u Njemačkoj.

Manfred von Richthofen

Rihthofen je imao mnogo nadimaka. Nijemci su ga zvali Crveni borbeni letač (der rote Kampfflieger). Francuzi su ga zvali Mali crveni (petit rouge), Crveni đavo (le Diablo Rouge) ili jednostavno Džoni. Na engleskom govornom području bio je poznat pod nadimkom Crveni vitez (Red Knight) ili Crveni baron (Red Baron). Nadimak Crveni baron (Der Rote Baron) ubrzo se ustalio i u Njemačkoj i zadržao se sve do danas.

U januaru 1917. godine. Rihthofen je preuzeo komandu nad Jastom 11, u čijem sastavu su se nalazili neki od najpoznatijih njemačkih pilota koje je u navećem broju slučajeva obučavao upravo Crveni baron. Jasta 11 je dobila nadimak „Leteći cirkus“ ili „Rihthofenov cirkus“.

Nakon ranjavanja u julu 1917. vratio se na bojno polje ali je patio od čestih mučnina i vrtoglavica. Njemačka javnost se bojala Manfredovog stradanja, jer bi to negativno uticalo na moral svih pilota, i zbog toga je nagovorala Manfreda da odustane od daljeg učešća u ratu, ali on o tome nije ni razmišljao.

saveznički vojnici sa ostacima aviona

Dana 21. aprila 1918. Richthofen je poletio s devet drugih aviona sa aerodroma Cappy u Francuskoj. Uskoro su se našli u bitki sa eskadrilom RAF koje je vodio kanadski pilot Arthur Roy Brown. Richthofen je slijedio avion kojim je upravljao kanadski pilot Wilfrid May. Nije ni primjetio da je ušao duboko u neprijateljsku teritoriju. Tada je pogođen samo jednim metkom koji je, kako se pretpostavlja, došao od protivvazdušne odbrane sa zemlje. Prije nego što je umro, uspio je prizemljiti svoj crveni Fokker kod Some, u sektoru pod kontrolom australskih snaga. Saveznički vojnici su njegov avion ubrzo rastavili kao dragocjen suvenir.

 

Saveznici su pokopali Manfreda von Richthofena na malom vojnom groblju u Bertanglesu, u Francuskoj, s svim vojnim počastima. U doba smrti imao je 25 godina. Njegovo je tijelo kasnije preseljeno u veće groblje u Fricourtu. Godine 1925. njegovi ostaci su preneseni u Berlin gdje je sahranjen sa najvećim državnim počastima.

Poslije Rihthofenove smrti, komanda nad Letećim cirkusom dodijeljena je Vilhelmu Rahnhardu koga je sam Crveni baron izabrao za svog nasljednika. Rahnhard je komandovao Letećim cirkusom sve do svoje smrti 3. jula 1918. godine. Poslije Rahnhardove smrti komandu nad jedinicom preuzeo je Herman Goering.