SAVEZNA REPUBLIKA JUGOSLAVIJA – Jugoslavija br. 3

Izvor sukoba, krize, raspada i ratova u Jugoslaviji nalazio se u historijskoj činjenici da je ona bila više umjetna, a manje organska zajednica, u kojoj su se od sredine 19. vijeka trajno sukobljavale nacionalne ideologije i državne koncepcije o stvaranju nacionalnih država – Bosne i Hercegovine, Srbije, Hrvatske, Slovenije, Makedonije, Crne Gore i Albanije (Kosova). U procesu stvaranja i širenja svoje države Srbi su od samog početka do raspada Jugoslavije – 150 godina – težili Velikoj Srbiji.

Na bazi stogodišnje svijesti o Jugoslaviji kao proširenoj Srbiji, odmah poslije Titove smrti 1980. pojavio se svesrpski nacionalni pokret za rušenje jugoslavenske (kon)federacije i za obnovu srpske hegemonije koja je zaustavljena Ustavom SFRJ 1974. godine. U prvoj fazi 1980-1987. Srbija je pokrenula ustavnu inicijativu za recentralizaciju Jugoslavije, ali su ostale republike i srpske pokrajine blokirale tu inicijativu.

Nakon 25. juna 1991. godine Slovenija i Hrvatska su proglasile nezavisnost. Nezavisnost su proglasile i Makedonija (8. septembra 1991.) i Bosna i Hercegovina (1. marta 1992.). A onda je Srbija krenula u ratove…

Srbija i Crna Gora su ostale da žive zajedno. Pokušaj da se sačuva jugoslovenska država doveo je do formiranja Savezne Republike Jugoslavije (SRJ). SR Jugoslaviju su činile dvije ravnopravne države članice – Republika Srbija i Republika Crna Gora koje su proglasile Ustav 27. aprila 1992.

Ustavom je utvrđeno  i postojanje državnog grba i zastave. Grb se sastojao od crvenog štita na kome je predstavljen dvoglavi srebrni orao na čijim grudima se nalazio štit sa četiri kvadrirana polja unakrst sa grbovima Srbije i Crne Gore. Sa zastave SFRJ je uklonjena zvijezda petokraka. Prvi predsjednik je bio Dobrica Ćosić.

Ona je samu sebe smatrala pravnom nasljednicom SFRJ, ali je mišljenjem Badinterove komisije koju je formirala Evropska ekonomska zajednica 1991. rečeno da se Socijalistička Federativna Republika Jugoslavija raspala i više ne postoji kao država, da nijedna država sljednica sama nema pravo nastaviti članstvo SFRJ u međunarodnim organizacijama i da je SR Jugoslavija nova država koja se ne može smatrati sljednicom SFRJ.

Na osnovu tog mišljenja Savjet bezbjednosti Ujedinjenih nacija je na sjednici održanoj 19. septembra 1992. godine donio odluku da SR Jugoslavija ne može predstavljati bivšu SFRJ u svjetskoj organizaciji i da će biti izbačena iz svih organa UN.

Također, 1992. Odlukom Generalne skupštine Organizacija ujedinjenih nacija uvedene su opšte sankcije SR Jugoslaviji pod optužbom da je kriva za rat u Bosni i Hercegovini. Sankcije je obilježila do tada najveća inflacija u historiji.

Srbija i Crna Gora potpisale su 14. marta 2002. sporazum o preuređenju odnosa koji je stupio na snagu usvajanjem Ustavne povelje državne zajednice Srbija i Crna Gora, 4. februara 2003. godine. Tog dana SR Jugoslavija prestaje da postoji, čime je i ime Jugoslavija otišlo u historiju.