ENVER HODŽA – željezna pesnica Albanije
Između 1944. i 1985. Albanijom je vladao jedan čudni, zapravo potpuno ludi sociopat i diktator po imenu Enver Hodža. Iako je staljinizam u Evropi nestao sa smrću svoga osnivača u Albaniji je ostao neupitan sve do 1990. Kada je Hodža umro 1985., Albanija je službeno bila treća najsiromašnija zemlja u svijetu. BNP je bio veličine maloga grada a prosječna primanja bila su petnaest američkih dolara mjesečno. Četiri decenije kolektivizacije dovele su skoro do gladi na selu, gdje je Hodžin agresivni izolacionizam značio da su ljudi za poljoprivredu još uvijek koristili tehnologiju iz 1920-ih. Zabranio je televizore u boji i pisaće mašine jer su “odvlačili pažnju” od komunizma.
Rođen je u Đirokastri, na jugu Albanije, 16. oktobra 1908. godine. Odrastao je bez oca koji je radio u SAD. Studirao je botaniku u Monpeljeu u Francuskoj i do kraja života održavao je kakve-takve odnose sa Francuskom. Napustivši studije otputovao je u Pariz gdje se uspješno predstavljao kao predstavnik albanskog komunističkog pokreta. Nakon povratka u Albaniju Hodža je imao nekoliko poslova prije nego se priključio pokretu otpora tokom Drugog svjetskog rata. Uz pomoć jugoslovenskih komunista, osnovao je Komunističku partiju Albanije i postao vođa u novembru 1941. godine.
Bio je i vođa Narodnooslobodilačke borbe u Albaniji u toku Drugog svetskog rata. Njegova Narodnooslobodilačka armija je 1944. godine preuzela vlast u zemlji. Tada dolazi do pregovora sa Titom oko ujedinjenja Jugoslavije i Albanije. Ti pregovori su propali zbog sukoba Tita i Staljina kada Hodža prekida sve veze sa Titom.
Enver Hodža se izjašnjavao kao ortodoksni marksista-lenjinista i divio se Staljinu. Nakon Staljinove smrti optužuje Hruščova za revizionizam i prekida odnose sa SSSR. Albanija se tada priklonila Kini, a 1968. godine istupa iz Varšavskog pakta, kao odgovor na sovjetsku invaziju Čehoslovačke. Smrt Mao Cedunga i njene posljedice dovele su do razlaza i sa Kinom kada Enver Hodža i Kineze optužuje za revizionizam. Albanija je tada ostala potpuno sama i izolovana država.
Osnovao je tajnu policiju Sigurimi koja je slijedila represivne metode NKVD-a, MGB-a, KGB-a, i Stasija. Za sobom je ostavio 700.000 bunkera, uglavnom na obali i duž granice s Grčkom i Jugoslavijom, ali i u gradovima, parkovima i drugim naizgled slučajnim lokacijama. Bunkeri su građeni za jednu osobu, ali Albanija je tada imala 3 miliona stanovnika.
Kao i svi komunistički lideri, i Hodža je vršio paranoidne čistke. Nakon što je uklonio saradnike okupatora i političke protivnike uskoro počinje ubijati suparnike u vlastitoj stranci, uključujući one koje je samo nekoliko godina ranije hvalio kao ratne heroje. Disidenti su bili uklonjeni, a isto će se desiti i sveštenstvu i aristokratiji. Stari školski prijatelji i simpatije iz srednje škole također su eliminirani. Intelektualce je eliminisao u toj mjeri da u vrijeme njegove smrti gotovo niko u Politbirou Komunističke partije nije imao više od srednjoškolskog obrazovanja. Jedna od najopasnijih funkcija tokom Hodžine vladavine bio je ministar unutarnjih poslova – ubio ih je sve osim jednoga.
Na vrhuncu svoje diktature Enver Hodža 1967. godine Albaniju proglašava prvom i jedinom ateističkom državom u historiji čovječanstva. Zatvorio je sve crkve i džamije, a uništio je i nekoliko vjerskih građevina od neprocjenjive kulturne vrijednosti. Čak je zabranio i brade zbog njihove povezanosti s islamom i pravoslavljem.
Enver Hodža – sociopat, tiranin i masovni ubica umro je 1985. godine. Njegova smrt obilježena je sa sedam dana dotada neviđene žalosti.
