GENOCID U 20. VIJEKU
Da bi se nešto klasificiralo kao genocid to mora biti namjerna, proračunata odluka određene etničke, vjerske ili političke grupe, lidera ili vlada radi istrebljenja ili na neki drugi način uništenja određene skupine ljudi zbog vjerskih, kulturoloških, nacionalnih, rasnih ili političkih razloga. Genocid se može počiniti putem direktnog djelovanja (ubistvom) ili indirektnim putem (deportacijom, zatvaranjem, izgladnjivanjem). Koristeći ovu definiciju mogu se otkriti najužasniji pokušaji uništenja nekih grupa ljudi.
Uništenje Kartage tokom Trećeg punskog rata (146.pne) često se smatra prvim historijski zabilježenim genocidom. Prisilna repatrijacija Cherokee indijanaca sa Floride 1830., rezultirala je smrću oko 4.000 indijanaca od 17.000 koji su putovali poznatom Stazom Suza. Mongolski konjanici Džingis Kana iz 13. stoljeća bili su poznate genocidne ubice, poznati po brisanju čitavih naroda kako bi proširili svoje carstvo. Njemački general Lothar von Trotha zbrisao je s lica Zemlje oko 100.000 domorodaca u Jugozapadnoj Africi (današnjoj Namibiji) između 1904. i 1907. godine. Sadam Husein nastojao je istrijebiti Kude tokom osamdesetih što je uključivalo hemijska sredstva protiv kurdskih gradova. Treba spomenuti i genocid koji su vršili kolonisti u Novom svijetu nad domorodačkim stanovništvom, kada je za 500 godina ubijeno je na razne načine 50 miliona domorodaca.
Za 11 najstrašnijih genocida u 20. vijeku smatrju se:
11. GENOCID U SJEVERNOJ KOREJI
Koliko je ljudi umrlo ili ubijeno u „radničkom raju“ vjerojatno nikada nećemo znati sa sigurnošću. Činjenica je da je Pjongjang u ratu sa svojim ljudima od 1945. kada je „veliki vođa“ Kim II Sung preuzeo vlast. Zasigurno se zna da je nekoliko miliona ljudi umrlo od gladi 90-ih godina prošlog stoljeća jer je Sjeverna Koreja namjerno i sistematski sprječavala dostavljanje hrane i pomoći za devastirana područja.
10. PROTJERIVANJE NIJEMACA NAKON DRUGOG SVJETSKOG RATA
Prisilno raseljavanje oko 14 miliona etničkih Nijemaca i njihovih slavenskih saveznika iz Sovjetske Rusije, iz okupiranih područja srednje i istočne Evrope u razdoblju nakon Drugog svjetskog rata mora se klasificirati kao genocid, pogotovo ako se uzme da između 1,5 i 2 miliona ljudi nije preživjelo putovanje.
9. PODJELA INDIJE 1947. GODINE
Ovo je jedan od rijetkih genocida koji se dogodio u historiji, a da ga nije orkestrirala niti jedna vlada niti je bio politički motiviran. Stvaranje savremene Indije i Pakistana ostavilo je milione muslimana, hindusa i sikha sa pogrešne strane granice. Broj ljudi koji su se kretali bio je oko 14 miliina pa je to rezultiralo nasiljem među različitim vjerskim frakcijama što je dovelo do miliona žrtava, većinom u gusto naseljenoj regiji Punjab.
8. MASAKR U RUANDI 1994. GODINE
Kratkotrajni ubilački pohod plemena Hutua rezultirao je sa pola miliona mrtvih, a bio je kulminacija dugogodišnjeg etničkih napetosti sa manjinom Tutsija.
7. ARMENSKI GENOCID (1915 – 1923)
Za vrijeme i neposredno nakon Prvog svjetskog rata Turska je ubila, deportovala i do smrti izgladnila više od 1,8 miliona armena, zajedno sa stotinama hiljada drugih ne-turaka. Turci su i prvi koji su u historiju uveli pojam koncentracionog logora.
6. POLJA SMRTI U KAMBODŽI (1975 – 1978)
Kada su Crveni Kmeri svrgnuli vladu u Kambodži 1975. i uspostavili komunističku „utopiju“ , njihov prvi čin bio je uništenje svih onih za koje su smatrali da su neprijatelji države. To ne uključuje samo pripadnike starog režima i vojske, nego i novinare, profesore i učitelje, intelektualce, budiste pa čak i ljude koji su samo nosili naočale. Ukupan broj ljudi koji su poginuli u ovim kratkotrajnim ali užasnim čistkama nikada neće biti poznat, ali se procjenjuje na najmanje 2 miliona ljudi (20% populacije Kambodže).
5. SREBRENICA
Genocid u Srebrenici jedan je od najstrašnijih događaja nakon Drugog svjetskog rata. U ovom genocidnom činu ubijeno je 8372 Bošnjaka od strane Srba iz Bosne i Hercegovine u julu 1995. Osim ubistava, oko 20.000 civila je protjerano iz područja u procesu poznatom kao etničko čišćenje. Ovaj događaj potaknuo je Zapad da lobira za prekid sukoba koji je završio nakon nekoliko godina ratovanja. Međutim, ovaj događaj ostavio je duboke emocionalne ožiljke na preživjele i stvorio dugoročne prepreke za politička pomirenja među narodima Bosne i Hercegovine.
4. BLEIBURG I KRIŽNI PUT
Bleiburški masakr dogodio se u suton Drugog svjetskog rata, 1945. Ovaj događaj je genocid nad stanovništvom, vojskom i civilima koji su se predali savezničkim snagama da bi ih oni predali Jugoslavenskim vlastima koje su nad njima izvršile pokolj. Procjenjuje se da je na putu iz marionetske tvorevine NDH pa do austrijsko-jugoslovenske granice po različitim stratištima ubijeno preko 150.000 ljudi.
3. HOLOKAUST (1939 – 1945)
Niti jedan genocid nije toliko poznat ili toliko dobro dokumentovan kao napori nacista da iz kontinentalne Europe istrijebe jevreje i stotine hiljada drugih koje su smatrali nepoželjnima. Prema procjenama je oko 10 miliona ljudi našlo smrt putem masovnog istrjebljenja, deportacije, prisilnog rada ili gladi.
2. STALJINISTIČKA ERA U SSSR-U (1929 – 1953)
Dok većina ljudi zamišlja Hitlera kao najvećeg masovnog ubicu 20. stoljeća, ova neslavna titula zapravo pripada Staljinu, čovjeku koji je cijelu svoju zemlju pretvorio u masivan logor i centar za istrebljenje. Koliko je ljudi umrlo po njegovim direktnim uputama ili samo kao rezultat njegove propale poljoprivredne politike nikada nećemo pouzdano saznati ali procjene uglavnom idu na 20 – 25 miliona ljudi.
1. VELIKI SKOK NAPRIJED I KULTURNA REVOLUCIJA U KINI (1949 – 1976)
Iako je gotovo nemoguće precizno odrediti koliko je ljudi umrlo od ruke komunista u Kini od 1949. kada su došli na vlast pa sljedećih nekoliko decenija, procjene se kreću od 45 – 70 miliona ljudi. Većina masovnih ubistava dogodila se u dva velika vala. Prvi je bio za vrijeme „Velikog skoka naprijed“ kada je kineski vođa Mao Zedong pokušao uvesti poljoprivrednu modernizaciju što je dovelo do masovne gladi i smrti. Drugi veliki val genocida pratio je „Kulturnu revoluciju“, kada su od 1966 do 1976 godine krvave čistke protiv „protivvladinih elemenata“ ostavile su milione mrtvih i zarobljenih širom Kine.
