MARIJA, KRALJICA ŠKOTSKE
Marija, kraljica Škotske, kćerka Džejmsa V od Škotske, rođena je u palači Linlitgou u Škotskoj 8. decembra 1542. godine. Kralj Džejms V je umro samo šest dana nakon njenog rođenja tako da je šestodnevna Marija postala je kraljica Škotske. Najprije je obećana za suprugu Edvardu, sinu Henrija VIII koji je rođen 1553., ali tek što je brak dogovoren, katolički škotski plemići usprotivili su se planu i ona je bila zaručena za Fransoa, sina Anrija II kralja Francuske. Vjenčali su se u Parizu 24. aprila 1558., a Fransoa je postao kralj Francuske 1559., ali njegova je vladavina bila kratka jer je umro sljedeće godine.
Marija se vratila u Škotsku koja je, iako je bila katolkinja, službeno postala protestantica nakon vjerskih reformi Džona Noksa. Engleskom je tada vladala Elizabeta I, kćerka Henrija VIII. Marija je uspješno, ali ekstravagantno, francuskim raskošnim stilom, vladala Škotskom, što je ljutilo kalvinističko škotsko plemstvo. Godine 1565. Marija se udala za svog drugog rođaka Henrija Lorda Darnlija, što su njeni neprijatelji pokušali iskoristiti protiv nje. Njen lični sekretar ubijen je kad je s grupom urotnika upao u njenu sobu. Marija i Darnli su dobili sina Džejmsa u junu 1566. godine. Njihov je brak bio buran i Darnli je pronađen je ubijen u blizini Edinburga 10. februara 1567. Smatralo se da iza ubistva stoji Marija.
Tri mjeseca kasnije Marija se udala za Džejmsa Hepburna, vojvodu od Botvela, koji je vjerovatno bio ubica njenog bivšeg muža. To je dovelo do njenog pada. Škotski plemići su se pobunili i zatvorili su je u dvorcu Lokleven gdje je bila prisiljena odreći se prijestolja u korist svog maloljetnog sina Džejmsa VI. Marija je pobjegla iz Loklevena i pokušala se nasilno vratiti na tron, ali je poražena u bici kod Glazgova 1568. godine. Poražena jednom i zauvijek, svrgnuta kraljica pobjegla je u Englesku, očekujući da joj „sestra kraljica“ dočeka toplu dobrodošlicu, a možda joj čak pomogne da povrati škotsko prijestolje.
Međutim, zavjere protiv kraljice Elizabete navele su Elizabetine ministre da zahtijevaju Marijino smaknuće: „dok god u njoj postoji život, postoji nada; a dok ona živi u nadi, mi živimo u strahu“. Elizabeta nije htjela potpisati smrtnu presudu i stavila ju je u osamnaestogodišnji kućni pritvor. Ipak, Marija je pogubljena u dvorcu Foteringej 8. februara 1587., u 44. godini. Pokopana je u katedrali Piterboro. Godine 1612. njen sin, tada kralj Džejms I od Engleske, odnosno Džejms VI od Škotske ekshumirano je njeno tijelo i sahranio je u kapelu kralja Henrija VII u Vestminsterskoj opatiji.
