OPERACIJA BARBAROSA

U 3 sata i 15 minuta 22. juna 1941. na ratištu od Baltičkog do Crnoga mora pokrenuta je najveća kopnena operacija u historiji ratovanja. Njemačka artiljerija je otvorila vatru na sovjetske pogranične utvrde, a Luftwaffe je pokrenula bombardovanje sovjetskih aerodroma, saobraćajnica i kasarni. U 6 sati ujutro pokrenut je kopneni napad.

prelazak sovjetske granice

33 činjenice njemačke invazije Sovjetskog Saveza:

1. Invazija na Sovjetski Savez bila je najambicioznija kampanja Drugog svjetskog rata, ali je Hitler vjerovao da se može dobiti u roku od tri mjeseca brzim, snažnim “blitzkrieg” napadom.

2. Kampanja je pokrenuta Firerovom direktivom Br.21. Potpisana 18. decembra 1940. godine, a imala je za cilj da se “sruši sovjetska Rusija u jednoj brzoj kampanji”.

3. U februaru 1941. britanske i američke obavještajne službe saznale su za planiranu invaziju na SSSR. Nadajući se da će Staljina ohrabriti da djeluje protiv Hitlera, obavijestili su ga o planu. Staljin im nije verovao, jer je verovao da će se Hitler držati pakta o nenapadanju koji su dve zemlje potpisale prije rata.

4. Njemačka mornarica je trebala igrati ulogu u operaciji, blokirajući izlaz sovjetskim brodovima iz Baltičkog mora.

5. Nijemci su pripremili preko 3 miliona vojnika u 152 divizije. To uključuje 17 oklopnih i 13 motorizovanih divizija.

6. Transport je obezbjedilo 625.000 konja i 600.000 motornih vozila.

7. Invazione snage uključivale su 3.350 tenkova, 7.146 artiljerijskih oruđa i 1.950 aviona.

8. Finska je sa 17 divizija i 2 brigade takođe učestvovala u invaziji. Nakon sovjetske invazije na Finsku 1940. oni su bili željni osvete.

9. Rumunija je takođe učestvovala sa 14 divizija, 7 brigada i jednim pojačanim oklopnim pukom.

10. Njemački ambasador u Moskvi je 22. juna 1941. godine objavio rat u 05:30, navodeći sovjetske povrede sporazuma Molotov-Ribentrop kao izgovor za invaziju.

11. Granica preko koje su napali Nemci vodila je od Baltika do Crnog mora, bila je dugačka preko 3000 km.

12. Oni su podeljeni u tri grupe vojske – armijska grupa Jug pod komandom feldmaršala Gerdom von Rundstedtom, armijska grupa Sjever pod feldmaršalom Wilhelmom von Leebom, i armijska grupa Centar pod komandom feldmaršala Fedora von Bocka.

13. Invazija je nazvana Operacija Barbarossa po osnivača Prvog njemačkog Reicha iz 12. vijeka.

14. Samo 20% invazionih snaga moglo je voditi operaciju brzog mobilnog ratovanja na koju se oslanjala Barbarossa – ostatak je bio suviše spor da bi održao korak sa brzim tempom “blitzkriega”.

15. Staljin je bio toliko šokiran invazijom da kažu da nije govorio jedanaest dana.

16. Sovjeti su imali dva do tri puta više tenkova i aviona od Nijemaca, ali su mnogi avioni bili zastarjeli.

17. Među ruskim tenkovima nalazio se T-34, koji je vjerojatno bio najbolji tenk bilo kog drugog tokom cijelog Drugog svjetskog rata.

18. U vrijeme invazije, Sovjeti su imali 150 divizija na zapadu zemlje, sposobnih da se odmah suoče sa Nijemcima.

19. Poslije dvije sedmice uspješne invazije, nacistička komanda je povjerovala da je kampanja već završena i da su se sovjetske snage raspale.

20. Brzi početni napredak omogućio je Nijemcima da pokupe ljetnu žetve iz Ukrajine i tako povećaju svoju opskrbu hranom.

zarobljeni sovjetski vojnici

21. Nijemci su opkolili nekoliko sovjetskih armija, prisiljavajući ih da se predaju. Samo u Minsku i Smolensku zarobljeno je skoro 600.000 vojnika. U Kijevu je zarobljeno još 665.000 vojnika.

22. Do kraja jula, nešto više od mjesec dana od invazije, Nijemci su zauzeli komad Sovjetskog Saveza više nego dvostruko veći od Francuske.

23. Do sredine avgusta 200 novih sovjetskih divizija priključilo se Crvenoj Armiji.

24. Sovjeti su imali neiskusno vojno rukovodstvo, jer je Staljin u čistkama ubio neke od najboljih generala Crvene Armije.

25. U baltičkim državama i dijelovima Bjelorusije i Ukrajine, Nijemci su dočekani kao oslobodioci koji ih oslobađaju ruske komunističke okupacije.

26. U Kijevu su Jevreji svečano dočekali naciste jer su Nijemci dobro postupali sa Jevrejima u Kijevu tokom Prvog svjetskog rata, a užasi nacističkih logora smrti do tada još nisu bili otkriveni. Ali nakon nekoliko dana uslijedio je strašan šok, pošto je 100.000 Jevreja izvedeno iz grada i ubijeno u klancu Baba Jar.

27. Da bi se obzbjedio ratnu proizvodnju, Staljin je cijele fabrike pomjerio na istok i tako nastavio proizvodnju aviona, tenkova i druge opreme.

28. U želji da zadrže Hitlera na istočnom frontu, Velika Britanija i SAD su brzo počele da snabdjevaju Sovjete ratnom opremom.

29. Od 10. jula do 16. augusta 1941. finska vojska je ponovo preuzela teritoriju koju su izgubili od Sovjeta. Nemačko-sovjetski pakt Molotov-Ribbentrop omogućio je ova sovjetska osvajanja, ali upravo su Nijemci omogućili Fincima da povrate svoju izgubljenu teritoriju. Zaustavili su se na staroj granici, odbijajući da se pridruže Nemcima u invaziji na Sovjetski Savez, ali je njihovo prisustvo pomoglo da se Lenjingrad odsječe sa sjevera.

30. Opsada Lenjingrada, jedan od najvažnijih angažmana invazije, trajala je 900 dana. Tokom tog perioda, 200.000 civila je ubijeno njemačkim bombardovanjem. Još najmanje 630.000 ljudi umrlo je od bolesti i gladi.

31. Sa padom Vjazme i Brianska u oktobru, Rusi su ostali sa samo 824 tenka i bez vazdušne podrške na frontu.

32. Kada su strani diplomati evakuisani iz Moskve, balzamovano tijelo bivšeg sovjetskog lidera Lenjina je otišlo s njima. Njegov gubitak smatrao bi se užasnim propagandnim udarcem i Sovjeti nisu smjeli riskirati da ga izgube eventualnim padom Moskve.

33. Završetak bitke za Kijev može se smatrati krajem operacije “Barbarossa”. Hitler je 6. septembra 1941. izdao prve naredbe za pripremu napada na Moskvu što je označilo novu fazu u ratu na Istoku.