ZAKON O ZAŠTITI DRŽAVE – zakon protiv komunizma
Dana 2. augusta 1921., godine stupio je na snagu “Zakon o zaštiti države” kojim je, u Kraljevini Srba, Hrvata i Slovenaca, Komunistička partija kao prevratnička organizacija, sklona terorističkim metodama, stavljena van zakona, njeni poslanici lišeni mandata, a propaganda komunizma proglašena zločinom.
Nakon uspjeha na prvim poslijeratnim izborima KPJ sa 58 mandata je postala treća po snazi stranka u Skupštini, a na općinskim izborima pobijedila u 59 najvećih gradova novoosnovane države, uključujući Beograd i Zagreb. KPJ tada javno staje iza organizacije niza štrajkova u Kraljevini.
Vlast je u KPJ, koja je na svom Drugom kongresu 1920. u Vukovaru, proklamirala orijentaciju na stvaranje “narodne i crvene vojske” sa ciljem rušenja kapitalizma, uspostave diktature proletarijata i vlasti sovjeta, vidjela opasnog neprijatelja. Vladinim dekretom pod nazivom “Obznana” od 29. decembra 1920. godine Komunističkoj partiji je zabranjen rad, zabranjena je svaka komunistička propaganda, novine i leci koji su narušavali spokojstvo i mir u državi i pozivali na revoluciju i nasilje. Autor “Obznane” bio je ministar unutrašnjih poslova Kraljevine SHS Milorad Drašković, član Demokratske stranke. Njega je 21. jula 1921. u Delnicama ubio komunistički atentator i član SKOJ-a Alija Alijagić.
Ubistvo ministra Draškovića dovelo je do proglašenja “Zakona o zaštiti javne bezbjednosti i poretka u Kraljevini” (redovno nazivan kraće: “Zakon o zaštiti države”), 2. augusta 1921. Odredbe “Obznane” pretočene su u trajni zakon i još pooštrene. Komunistička partija Jugoslavije je proglašena organizacijom koja je sklona terorističkim metodama, njenim poslanicima su poništeni mandati a njen rad je zabranjen. U Zakonu su unesene i posebne odredbe o nepovredivosti i nedodirljivosti vladara, tj. Aleksandra I Karađorđevića i članove kraljevske kuće, žive i mrtve. Uvreda Veličanstva, odnosno dinastije Karađorđevića, je smatrana kao teži zločin.
Ove mjere bile su uspješne i do tada djelotvorna i masovna partija je gotovo uništena. Pred izbore 1923. godine manje grupe onih koji su nastavili djelovanje organizovali su se pod imenom Nezavisna radnička partija, ali njihove su kandidature gotovo svuda bile onemogućene, a istaknuti kandidati nigdje nisu dobili dovoljan broj glasova za ulazak u Skupštinu. Sljedeće godine po Zakonu o zaštiti države i Nezavisna radnička partija je zabranjena.
Krajem 1924, “Zakon o zaštiti države” bio je primjenjen i na Hrvatsku republikansku seljačku stranku, zbog toga što je Stjepan Radić, prilikom posjete Moskvi, upisao stranku u Seljačku internacionalu koju su organizovali boljševici. Radić biva uhapšen i nakon dva mjeseca u zatvoru pravi drastičan zaokret u politici stranke: pristaje na odricanje od republikanizma (stranka mijenja ime u Hrvatska seljačka stranka, HSS), priznaje monarhiju i Vidovdanski ustav. Tako je stranka ponovo legalizovana, a Radić čak postao član Vlade.
