PRISTUPANJE KRALJEVINE JUGOSLAVIJE TROJNOM PAKTU
Kraljevina Jugoslavija je 25. marta 1941. godine potpisala sporazum o pristupanju Trojnom paktu Njemačke, Italije i Japana. Protokol su u Beču potpisali predsjednik vlade Dragiša Cvetković i ministar vanjskih poslova Aleksandar Cincar-Marković s jedne strane, a ministar vanjskih poslova Rajha fon Ribentrop, italijanski ministar vanjskih poslova grof Ćano i japanski ambasador general Ošima s druge strane.
Sporazum je potpisan u dvorcu Belvedere, u Beču, koji je, kao mesto potpisivanja, odabrao Hitler iz bezbjednosnih razloga. Beč je, za razliku od Berlina, još bio van dometa britanskih bombardera, mada je oko dvorca Belvedere bilo postavljeno nekoliko protivavionskih topova radi svake sigurnosti.
Belvedere je kao ljetnju rezidenciju podigao princ Eugen Savojski, koji se u historijskom pamćenju kod Austrijanaca i Nijemaca zadržao kao oslobodilac Beograda od Osmanlija 1717. Dvorac je potom bio i rezidencija prestolonasljednika Franca Ferdinanda, odakle je krenuo na put u Bosnu 1914. I zbog jednog i zbog drugog, barokni dvorac usred Beča imao je tako simboličku vrijednost za jugoslovensku delegaciju, a posebno za jugoslovenskog ambasadora u Berlinu Ivu Andrića.
Jugoslavija se pristupanjem Trojnom paktu našla u taboru sa zemljama jugoistočne Evrope koje su mu već pristupile: Mađarskom (20. novembra 1940), Rumunijom (23. novembra 1940), Slovačkom (24. novembra 1940) i Bugarskom (1. marta 1941), koja je to takođe učinila u Belvedereu.
U posebnoj pismenoj noti predsjedniku jugoslovenske vlade Ribentrop je u ime njemačke vlade i u saglasnosti s vladama sila Osovine izjavio da vlade sila Osovine neće tokom rata uputiti zahtjev da se odobri prolaz i prevoz transporta trupa preko jugoslovenske teritorije, a u drugoj noti, samo u ime njemačke vlade, potvrdio da će u svako doba respektovati suverenitet i teritorijalni integritet Jugoslavije.
Potom su razmjenjene posebne njemačke i italijanske note, a kao odgovor na njih jugoslovenske potvrdne note kojima je Jugoslaviji potvrđen poseban status unutar Pakta. On se sastojao od: njemačkog i italijanskog priznavanja suvereniteta i teritorijalnog integriteta Jugoslavije, odricanja Italije i Njemačke od jugoslovenske vojne pomoći, osim ako jugoslovenska vlada ne odluči da je u njenom interesu da uzme učešća u vojnim operacijama sila Osovine, i izjave da vlade članice Pakta neće od Jugoslavije zahtjevati da dozvoli prolaz ili prevoz trupa preko jugoslovenske državne teritorije.
Uz to prilikom novog određivanja granica na Balkanu vodiće se računa o interesu Jugoslavije za teritorijalnu vezu sa Egejskim morem, proširivanjem njenog suvereniteta na grad i luku Solun.
Što se slova na papiru tiče, Jugoslavija je mogla da bude zadovoljna. Dobila je povlašteni status članice Pakta.
Dva dana kasnije knez Pavle je državnim udarom zbačen sa vlasti a pristupanje paktu je poništeno. Tri sedmice kasnije Jugoslavija je prestala da postoji – i suvereno i teritorijalno i interesno i integralno.
