CRNI LABUDOVI – elitna jedinica Armije RBiH
Crni labudovi je bila elitna formacija i jedinica za specijalne namjene u Armiji Republike Bosne i Hercegovine. To je bila jedinica Patriotske lige osnovana 1992. godine u Sapni u sastavu 2. korpusa, koja je brojala oko 800 ljudi. Prvi komandant Mehdin Hodžić bio je član specijalne antiterorističke jedinice ministarstva unutrašnjih poslova SFRJ, kada je preuzeo komandu nad Crnim labudovima postao je poznat kao Kapetan Labud. Nakon njega je komandu preuzeo kapetan Hajrudin Mešić. Posljednji komandat bio je brigadir Hase Tirić. Jedinica kasnije izlazi iz sastava 2. korpusa i djeluje pod direktnom komandom Glavnog štaba Armije RBiH. Pripadnici jedinice su nosili crne uniforme sa obilježjima jedinice i Armije RBiH na rukavima.
Mehdin Hodžić, poznat je kao kapetan Senad i kao Crni labud. Rođen je u Tuzli, 15. oktobra 1952. godine. Do početka agresije na Republiku Bosnu i Hercegovinu radio je kao milicioner u splitskom SUP-u. Tokom agresije na Hrvatsku stekao je svoje prvo ratno iskustvo ali krajem 1991. godine vraća se u rodnu Tuzlu gdje se aktivno uključuje u osnivanje i rad Patriotske lige RBiH.
Nakon pada Bijeljine Mehdin Hodžić i Hase Tirić, sa dobro naoružanom i opremljenom jedinicom, odlaze na područje Sapne i Teočaka u namjeri da pomognu u odbrani Kule-Grada i mobilizaciji naroda tog kraja. U Nezuku sastali sa Hajrudinom Mešićem i njegovim borcima. Udružuju se i formiraju zajedničku komandu. Komandant je bio Mehdin Hodžić, zamjenik Hajrudin Mešić a pomoćnik Hase Tirić. Narednih dana vode žestoke bitke sa agresorom na prostoru Teočaka, Sapne, Nezuka, Vitnice i Međeđe. Miniranjem brane u Đulicima i prijetnjom da će je dići u vazduh, Senad je uspio da zaustavi prodor neprijateljskih tenkova iz Karakaja prema Đulićima.
Neprijatelj dovlači jake snage sa namjerom da uništi ovu jedinicu i slobodnu teritoriju stavlja u totalno okruženje. Branioci na čelu sa Mehdinom, Hajrom i Hasetom uspijevaju odbiti vise žestokih napada, a zatim u kontranapadima osloboditi više sela i značajnih kota. Četnici u selu Kobilići 5. maja ubijaju 17 civila a od njihovih tijela formiraju oblik polumjeseca i zvijezde. U selo istog dana stiže Senad sa saborcima i poslije višesatne borbe tjera agresora.
Neprijateljsko uporište Baljkovica je oslobođeno 9. maja 1992. godine nakon teške borbe. Tada je ranjen i kapetan Hajro. Narednog dana, 10. maja 1992. godine neprijatelj otpočinje opći napad na teritoriju Teocčak, Sapne i Nezuka. Pravac napada je bila komanda u Zaseoku. Na samom početku bitke ranjen je Hase Tirić, tako da jedinicom komanduje sam komandant Hodzic. U napadu je neprijatelj koristio desetak tenkova i transportera. Ulazeci dublje u selo, neprijatelj je zapravo ušao u dobro spremljenu klopku. Uništeno je više tenkova i u kontranapadu borci Armije RBiH pod komandom Mehdina Hodžića su zarobili prvi tenk i samohodnu haubicu a neprijateljska pješadija zauvijek je otjerana sa ovih prostora.
Te večeri u čišćenju sela od preostalih neprijateljskih snaga snajperista je pogodio komandanta Senada. Ukopan je sa šest saboraca na mjestu pogibije. Pored Mehdina Senada Hodžića, ukopani su i Bahrija Karabegović, Adin Salihović, Hasan Salihović, Ramiz Memić, Ismet Garibović i Šefik Garibović.
Na zahtjev Senadove majke, posmrtni ostaci iz Zaseoka prebačeni su 2008. godine u harem džamije Hemlijaši u kalesijskoj mjesnoj zajednici Memići.
Posthumno je odlikovan Ordenom heroja oslobodilačkog rata i ratnim priznanjem Zlatni ljiljan. Jedinica za specijalne namjene Armije RBiH Crni Labudovi imala je 79 boraca koji su položili svoj život za odbranu Republike Bosne i Hercegovine. Teže i lakše je ranjeno 345 pripadnika ove jedinice dok su 22 borca dobitnici ratnog priznanja zlatni ljiljan.
Crni Labudovi su svoje ime dobili na zanimljiv način. Kada je počela agresija na Republiku Bosnu i Hercegovinu, pripadnici ove jedinice i Patriotske lige služili su se sredstvima veze koje je neprijatelj vrlo lako mogao prisluškivati. Komandant Mehdin se tokom korištenja sredstava komunikacije predstavljao kao „kapetan labud“. Nakon njegove pogibije odlučeno je da se jedinici da naziv po nadimku njenog prvog komandanta, ali sa dopunom „crni“. Tako je došlo do imena ove jedinice za specijalne namjene.
