PETAR II KARAĐORĐEVIĆ – kralj bez zemlje

Dana 3. novembra 1970. godine umro je kralj Petar II Karađorđević – posljednji kralj Kraljevine Jugoslavije. Na prijestolje je došao kad mu je u Marseju u atentatu ubijen otac – kralj Aleksandar I Karađorđević. Petru II tada bilo samo 11 godina pa je u njegovo ime Jugoslavijom vladao knez Pavle Karađorđević.

Kad je nacistička Njemačka okupirala Jugoslaviju 1941. godine, 17-godišnji kralj Petar II pobjegao je iz zemlje s nikšićkog aerodroma, usput ponijevši sa sobom jugoslavensko zlato. Bio je vladar Jugoslavije nepunih dvadeset dana.

Otišao je u Grčku, zatim u Jeruzalem, pa u Kairo. Konačno se udomaćio u Engleskoj, kamo su došle i mnoge druge izbjegličke vlade iz Evrope okupirane od strane nacističke Njemačke. Petar II je cijelo vrijeme rata podržavao četnike, nagrađivao ih i odlikovao jer oni su, smatrao je, bili borci za otadžbinu, za njegovu Jugoslaviju.

Tek u aprilu 1944. Vinston Čerčil ga je natjerao da ukloni Dražu Mihailovića iz emigrantske vlade jer će u protivnom Velika Britanija početi tretirati jugoslavenskog kralja i njegovu vladu kao saradnike sila Osovine. Četiri mjeseca kasnije donosi ukaz kojim razrješava dužnosti Dražu Mihailovića, a mjesec dana kasnije poziva četnike da pristupe Narodnooslobodilačkoj vojsci Jugoslavije. One koji to odbiju osuđuje kao izdajnike koji “zloupotrebljavaju ime kralja i autoritet krune” radi pravdanja saradnje sa neprijateljem.

Zanimljivo je da se kralj Petar II školovao na uglednom unverzitetu u Kembridžu, a zatim je ušao u Britansko kraljevsko vazduhoplovstvo(RAF). U Jugoslaviju se nije mogao vratiti, jer mu je odlukom AVNOJ-a zabranjen povratak u zemlju dok su u njoj na vlasti Titovi komunisti, koji su ga lišili svih osnovnih ljudskih prava i sloboda.

U Londonu se kralj Petar II oženio grčkom princezom Aleksandrom. Bila je to doista dobra ženidba, jer je princeza Aleksandra bila kći grčkog kralja, a potjecala je izravno od slavne britanske kraljice Viktorije. Petar se tom ženidbom povezao s grčkom, britanskom i danskom kraljevskom obitelji, te s ruskom i njemačkom carskom obitelji.

Kraljevskom paru rodio se 1945. u Londonu prvi i jedini sin – Aleksandar II, koji je kao nasljednik prijestolja ipak bio rođen na ‘jugoslavenskom tlu’. Tadašnji britanski premijer Vinston Čerčil proglasio je apartman broj 212 londonskog hotela “Klaridžes”, gdje je princ rođen, jugoslavenskom teritorijom. Zanimljivo je da je prijestolonasljedniku Aleksandru II krsna kuma bila sadašnja britanska kraljica Elizabeta II i njen otac – kralj Džordž VI.

Nakon Drugog svjetskog rata kralj Petar II preselio se u Sjedinjene Američke Države. U Americi je navodno imao neku firmu koja je propala, u medijima se tvrdilo da je živio od nasljedstva svoje majke Marije i od pomoći četničkih emigranata. Umro je 3. novembra 1970. godine u gradu Denveru u američkoj saveznoj državi Kolorado. Razlog prerane smrti u 48. godini života bila je ciroza jetre.

Kralj Petar II bio je sahranjen u manastiru sv. Save u američkom gradiću Libertvilu u državi Ilinois. Zanimljivo je da je Petar II bio navodno jedini evropski kralj ikada pokopan na području SAD-a.

Godine 2013. njegovi su ostaci preneseni u Srbiju i sahranjeni u manastiru Oplenac u blizini Aranđelovca 80 kilometara od Beograda, sa ostalim članovima dinastije Karađorđevića. Viši sud u Beogradu utvrdio je 2015. godine da je Petar II Karađorđević bio žrtva progona i nasilja iz političkih i ideoloških razloga te je 45 godina od smrti kralj Petar i rehabilitiran.

izvor: povijest.hr, 24sata.hr